Heermoes (Equisetum arvense) is een plant uit de paardenstaartenfamilie. De plant is ook wel beter bekend als ‘paardenstaart’. De plant is de nachtmerrie van menig moestuinierder. In dit blog wil ik graag een ode brengen aan de heermoes, zodat deze plant niet alleen gezien wordt als een plant, die alleen maar “lastig” te bestrijden is.

Wat te doen tegen heermoes

Ook op onze vereniging groeit de heermoes weelderig. Veel van onze leden krijgen er al jeuk van op het moment dat het plantje zijn kop boven de grond steekt. Maar schoffelen en eruit proberen te trekken zorgt er vaak niet voor dat de heermoes weg is. Dat komt omdat de wortelstokken meters diep de grond in groeien en vertakken zich daarnaast sterk in het horizontale vlak. Ze breken gemakkelijk en slaan tijdens de groei een voedingsvoorraad op. Bij schoffelen of ploegen worden de wortelstokken in kleine stukken gebroken die opnieuw zullen uitlopen. Daardoor is mechanisch of handmatig verwijderen vrijwel onmogelijk. En daarom wordt het gezien als één van de moeilijkste onkruiden om weg te krijgen.

Heermoes als signaalplant

Veel mensen denken dat heermoes alleen maar groeit op arme grond. Dat is niet helemaal waar. Wat wel waar is, is dat als u heermoes in uw tuin heeft, dat de bodem dan een tekort heeft aan specifieke mineralen. De plant kan deze mineralen heel diep uit de grond ophalen, waar andere planten niet bij kunnen. Met de lange wortelstokken haalt de plant de mineralen omhoog totdat er genoeg mineralen in de bovenlaag van de grond zitten. Daarna houdt de heermoes ermee op, stopt de groei en verdwijnt de heermoes vanzelf. Heermoes hoeft dus niet te worden gezien als een schadelijke of slechte plant, want op de lange termijn zorgt het er juist voor dat de grond weer vruchtbaar wordt.

Bodem in balans

Heermoes komt daar dus alleen maar voor, waar de bodem in onbalans is. Als de grond in balans is, zal er weinig “on”kruid groeien. “On”kruid in uw moestuin is dus eigenlijk een signaal dat uw bodem uit balans is. Wanneer deze onbalans is hersteld, dan verdwijnt het betreffende “on”kruid vanzelf. Heeft u bijvoorbeeld veel paardenbloemen, dan beschikt de bodem over te weinig calcium. Paardenbloemen halen met hun lange penwortel de calcium uit de diepte naar boven. Veel klaver in uw tuin betekent dat er te weinig stikstof in de grond zit. Klaver kan stikstof uit de lucht halen en in de bodem fixeren.

Effectieve bestrijding

Er zijn mensen die zweren bij bestrijding van heermoes met zout of azijn. Het is alleen niet zo’n goed idee om zout of azijn te gebruiken, omdat het de voedingstoffen en mineralen in de bodem verstoort. Dit kan leiden tot een nog grotere aantasting van de bodemstructuur, waardoor ook andere planten niet meer groeien.

Als u heermoes effectief wilt bestrijden, dan moet de bodem weer in balans gebracht worden. De plant verdwijnt vanzelf, zodra er voldoende mineralen in de bovenste laag van de grond zit. Om dit proces te versnellen kunt u dus de juiste mineralen aan de grond toevoegen. Er zijn verschillende producten te koop om uw grond met de juiste mineralen te verrijken. Denk bijvoorbeeld aan lavameel. Ook kunt u heel eenvoudig de heermoes zelf gebruiken door de plant te plukken en neer te leggen als een soort mulch. Of u kunt er heermoesgier van maken om planten te versterken.

Onthoud dat het vruchtbaar maken van uw grond een langzaam proces kan zijn. Maar na een jaar kunt u zien dat de heermoes nog nauwelijks terugkomt. En wanneer uw bodem goed in balans is en blijft, dan bent u er voor goed van af.

 

Ik ben Ingrid van Lith en naast bestuurslid communicatie ben ik ook een gepassioneerd permacultuur moestuinierder bij deze vereniging. Permacultuur betekent samenwerken met de natuur. Ik hou dan ook niet van spitten en wieden en ik vind “on”kruid juist prima. “On”kruid is namelijk de unieke manier van de natuur om de aarde te bedekken, te voeden en te beschermen. Ik beschouw onkruid dan ook als een gratis bron van vruchtbaarheid.